Dysplazja stawów biodrowych HD (hip dysplasia) – to jedna z najczęściej występujących chorób układu ruchu, może występować u wszystkich ras psów, jednak najczęściej dotyka psy ras dużych i olbrzymich. Dochodzi do rozchwiania stawu biodrowego i deformacji głowy kości udowej i panewki stawowej, stopniowo prowadząc do zmian zwyrodnieniowych. Stopień odziedziczalności dysplazji stawu biodrowego nadal jest przedmiotem badań,jednak do jej powstania przyczyniają się również czynniki środowiskowe. Objawami mogą być trudności ze wstawaniem, kładzeniem się, wchodzeniem po schodach, odciążanie kończyn, przenoszeniem ciężaru z jednej nogi na drugą, kulawizna lub niechęć do ruchu. Może objawiać się już u szczeniaków, jednak najczęściej objawia się u psów starszych z zaawansowanymi zmianami zwyrodnieniowymi. Dysplazja stawów biodrowych u psów dzieli się na kilka rodzajów, w zależności od jej stopnia zaawansowania. W Polsce stosuje się do tego następującą skalę:

 

A – stawy normalne, wolne od dysplazji;

B – stawy prawie normalne, wolne od dysplazji;

C – lekka dysplazja;

D – umiarkowana dysplazja;

E – ciężka dysplazja.

 

Zgodnie z regulaminem ZKwP badanie bioder u berneńczyków jest obowiązkowe, aby uzyskać uprawnienia hodowlane. Do hodowli dopuszczane są tylko psy z wynikami A, B lub C.

 

Dysplazja stawu łokciowego ED (elbow dysplasia) – to ogólny termin używany do opisania kilku różnych nieprawidłowości stawu łokciowego. Wraz z wiekiem powoduje zmiany artretyczne. U berneńczyków ED jest najczęściej wynikiem fragmentacji wyrostka dziobiastego, ale obserwuje się również inne jej postaci. Dysplazja stawu łokciowego może powodować kulawiznę i dotykać szczenięta już w wieku 5 miesięcy. Jedynym sposobem potwierdzenia i oceny zaburzeń budowy stawu jest prześwietlenie rentgenowskie. Znajomość wyników badań ED jak największej liczby przodków pomaga hodowcom zwiększyć prawdopodobieństwo urodzenia szczeniąt z normalnymi łokciami. Dieta oraz czynniki środowiskowe również odgrywają ważną rolę.

 

Osteochondritis Dissecans OCD – to choroba wynikająca z zaburzeń w rozwoju chrząstki wzrostowej. Najczęściej objawia się w stawie barkowym, choć może dotykać również łokci lub innych stawów. W trakcie jej rozwoju dochodzi do nieprawidłowości w różnicowaniu komórek chrzęstnych, skutkiem czego są zaburzenia w kostnieniu kości. U psów szybko rosnących nagły wzrost chrząstki prowadzi do zaburzeń jej ukrwienia, w efekcie zmieniona chrząstka lub jej fragmenty oddzielają się od pozostałej chrząstki.

Podobnie jak w przypadku HD i ED, istnieją genetyczne komponenty tej choroby, chociaż nie ma badań naukowych, które pomogłyby określić dziedziczność OCD. Dieta może również odgrywać ważną rolę.

 

Entropium i Ektropium (powieki podwinięte lub wywinięte) – oznaczają wady powiek, które u berneńczyków powinny być ciasno przylegające. Obie wady mogą spowodować uszkodzenie oka psa. Przy entropium powieka i rzęsy podwinięte są do wewnątrz, powodując podrażnienie powierzchni oka. Ektropium polega na wywinięciu powieki na zewnątrz, narażając oko i błonę śluzową na wpadanie kurzu i zanieczyszczeń, łatwo prowadząc do infekcji i podrażnień. Zgodnie ze wzorcem FCI, u berneńczyków obie wady prowadzą do dyskwalifikacji z dalszej hodowli.

 

Mielopatia zwyrodnieniowa DM – jest genetycznie uwarunkowaną, postępującą chorobą neurodegeneracyjną atakującą rdzeń kręgowy. Objawy można zaobserwować od około siódmego roku życia psa, obejmują one nietypowy chód, problemy z koordynacją i równowagą, powłóczenie nogami, niedowład lub całkowity paraliż. Zmniejsza się zdolność psa do kontrolowania pęcherza. W ostatnim

stadium choroby dochodzi do stopniowego porażenia mięśni oddechowych. Wszystkie zmiany typowe dla tej choroby są nieodwracalne i pogłębiają się z czasem. Pełne ujawnienie się wszystkich objawów może zająć nawet kilka lat.

Obecnie mielopatia zwyrodnieniowa jest chorobą nieuleczalną.

Na podstawie badań genetycznych można podzielić psy na trzy kategorie:

– czysty, clear (N/N) – taki pies nigdy nie zachoruje ani nie przekaże zmutowanego genu swoim potomkom

– nosiciel, carrier (N/DM) – pies, u którego stwierdzono jeden zmutowany allel. Taki pies nie zachoruje, ale istnieje 50% szans na przeniesienie wadliwego genu na potomstwo.

– dotknięty, at risk, affected (DM / DM) – pies z dwiema mutacjami

alleli. Istnieje duże prawdopodobieństwo, że choroba u niego wystąpi. Taki pies przekaże jeden zmutowany allel swojemu potomstwu.

 

Mielopatia zwyrodnieniowa jest chorobą dziedziczną, dlatego kluczowe jest wykonywanie badań genetycznych oraz odpowiednie dobieranie par hodowlanych. U berneńczyków istnieje korelacja pomiędzy mutacjami na exonach 1 (SOD1B) a 2 (SOD1A). Więcej o DM można przeczytać tutaj

https://www.gensoldx.com/blog/2015/09/21/sod1b-summary/

http://www.bmdinfo.org/Health/Degenerative_Myelopathy_Bernese_Mountain_Dog_Breeding_Strategy.pdf

 

Interesujące strony

Nasze kochane Berneńczyki – https://e-bernenczyki.pl/

BernerGarde – http://bernergarde.org/home/